उच्च रक्तचापको कारण बिश्व र दक्षिण एसियामा धेरै मानिसहरुको मृत्युदर बढ्दो छ । अत्यधिक नुन य़ा सोडियमको सेवन नै उच्च रक्तचापको प्रमुख जोखिम तत्व (risk factor) हो । अत्यधिक नुन सेवनको मात्रलाई कम गर्ने हो भने उच्च रक्तचापको दर घट्न जान्छ फलस्वरूप मुटुको रोग तथा मस्तिस्कघात हुनबाट जोगिने सम्भावना धेरै हुन्छ। अत्यधिक नुन सेवनको दरलाई कम गर्ने रणनीति जनताको स्वास्थ्यमा सुधार गर्ने एउटा cost-effective intervention को रुपमा प्रमाणित भएको छ ।
किन हामीले नुनको सेवन गर्दा होसियार हुने त?
- उच्च रक्तचापको कारण बिश्व र दक्षिण एसियामा धेरै मानिसहरुलाई मुटुको रोग, मस्तिस्कघात तथा विकलांग भै करिब 90 लाख जति मानिसको बर्षेनी मृत्यु हुने गरेको छ ;
- दक्षिण एसियामा प्रति चार जना मनिसमा उच्च रक्तचापको समस्या छ ;
- दक्षिण एसियामा औसत रुपमा दैनिक नुन सेवनको परिमाण 9-12 gm छ जुन विश्व स्वास्थ्य संघगठनले निर्धारण गरेको भन्दा दोब्बर मात्राको सेवन हो ;
- अत्यधिक नुन सेवनको मात्रा कम गर्नाले विश्वमा 2025 सम्म नसर्ने रोगबाट हुने थप 25% मृत्युदर घटाउने लक्ष्य प्राप्त गर्न अति आवश्यक हुन्छ ।
दैनिक औसत नुन सेवनको मात्रा कति त?
विश्व स्वास्थ्य संगगठन(WHO) अनुसार प्रति व्यक्ति नुनको सेवन पाँच ग्राम(< 5 gm/per person) भन्दा कम हुनु पर्दछ ।
हामीले नुन सेवनमा नियन्त्रण गर्न कस्तो उपाय अपनाउने त ?
- खाना पकाउँदा कम नुनको प्रयोग गर्ने ;
- बजारमा पाइने तयारी खानाहरु (Junk Food) जसमा धेरै नुन मिसिएको हुन्छ जस्तै चाउचाउ, तयारी अचार, नुनिलो परिकार आदिको सेवनमा नियन्त्रण गर्ने ;
- आयोडिनयुक्त नुनको मात्र सेवन गर्ने ;
- प्रसस्त फलफूलको सेवन गर्ने जसमा पोटासियमको मात्रा धेरै हुन्छ जसले रक्तचाप घटाउन सहयोग गर्दछ ।
स्वास्थकर्मीको भूमिका के हुन सक्छ?
- समुदायलाई आयोडिनयुक्त नुन सेवनको सहि मात्रा बारे जनचेतना जोगाउने;
- उच्च रक्तचाप भएका बिरामी तथा उनीहरुका परिवारलाई सहि मात्रामा नुनको प्रयोग गर्न सुझाब दिने;
- स्वास्थ्य नीति निर्माणकर्ता लाई नुनको उपयुक्त प्रयोग गर्ने बारे सुझाब दिने तथा स्वमं सहभागी हुने;
- नुनको उपयुक्त प्रयोग गर्ने बारे स्वास्थसंस्था/कार्यस्थलमा वकालत गर्ने ।
Nice health information
ReplyDeleteReally useful health information
ReplyDeletenice health information
ReplyDelete